Wat is het verband tussen diabetes en vermoeidheid?

Datum
Delen

Vermoeidheid, dé kwaal van deze tijd, is ook een zeer veel voorkomend symptoom bij diabetes type 1. Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen acute vermoeidheid, waarvan de oorzaak over het algemeen bekend is, en chronische vermoeidheid, die soms moeilijk vast te stellen en te bestrijden is. 

Extreme vermoeidheid en hyper- of hypoglykemie

De meest voorkomende oorzaak van acute vermoeidheid voor mensen met diabetes type 1 is hypoglykemie. Het bekende uitputtingsgevoel is een soms slecht herkend symptoom van een daling van de bloedsuikerspiegel, maar is het signaal om je bloedsuikerspiegel te meten. Dit geldt vooral voor personen die de adrenergische symptomen (symptomen die veroorzaakt worden door de afscheiding van adrenaline) van een hypoglykemie, zoals trillen, zweten, misselijkheid of een kriebelend gevoel, minder – of helemaal niet meer – voelen. 

Maar bij diabetes is niets eenvoudig, want ook een hyperglykemie kan de oorzaak van plotselinge vermoeidheid zijn. Des te meer als dit na een rijke maaltijd plaatsvindt en de spijsvertering er een rol in speelt. Zowel in dit geval als in het vorige kun je je bloedsuikerspiegel meten om het precies te weten. 

Slecht herkende chronische vermoeidheid 

We spreken van chronische vermoeidheid als deze langer dan 6 maanden duurt. Chronische vermoeidheid¹ wordt vaak toegeschreven aan stress, overbelasting op het werk of een moeilijke levensperiode, maar kan ook te maken hebben met een chronisch verstoorde balans bij diabetes. Het komt vaak voor dat deze klacht uiteindelijk erbij gaat horen:  personen met diabetes type 1 zien dan het verband niet meer tussen diabetes en vermoeidheid.

Chronische hyperglykemie zorgt voor een crisissituatie in het menselijk organisme waardoor het genoodzaakt is zijn reserves te gebruiken. Omdat het lichaam niet in staat is de glucose uit het bloed als energiebron te gebruiken, verbrandt het lichaamsvetten en springt het zuinig om met energie. Dit bovenmatige gebruik van de reserves zorgt voor het gevoel van vermoeidheid. 

Met een bloedsuikerspiegel die meer in balans is, kan dit verholpen worden.

Soms zijn er ongrijpbaardere oorzaken

Vermoeidheid is, wanneer we over diabetes spreken, niet altijd een kwestie van balans in de bloedsuikerspiegel.

Diabetes type 1 kan ook verband houden met andere auto-immuunziekten zoals hypothyreoïdie. Chronische vermoeidheid kan dus samengaan met gewichtstoename, ondertemperatuur of darmproblemen. Daarom wordt er bij diabetes type 1 een bloedtest gedaan met een regelmatige TSH-gehaltebepaling om een schildklierziekte op te sporen. Hoewel deze gevallen zeldzamer zijn, moet er wel rekening mee worden gehouden.

Mentale belasting en burn-out bij diabetes

Omdat diabetes type 1 een chronische ziekte is waarbij een voortdurend beheer en aandacht op elk moment is vereist, is het een bron van stress alsook een mentale belasting voor de desbetreffende personen en hun omgeving, wat soms tot een burn-out kan leiden. Personen die met deze ziekte leven, zijn bovendien gevoeliger voor een depressie², die bij de bekendmaking van de diagnose of na enkele jaren diabetes kan optreden. Vermoeidheid is dus de uiting van een onbehaaglijk gevoel of psychologische nood die je niet mag verwaarlozen.

Bronnen

¹Fritschi C, Quinn L. Fatigue in patients with diabetes: a review. J Psychosom Res. 2010;69(1):33–41. doi:10.1016/j.jpsychores.2010.01.021

²Diabetes Complications and Depressive Symptoms: Prospective Results From the Montreal Diabetes Health and Well-Being Study

Onze aanbevelingen